اما آيا كتيبه به سرقت رفته از كوه قلعه بهمن سميرم كتيبه ساساني است؟
پيگيري‌هاي همشهري مشخص كرد كه اين كتيبه نه يك كتيبه ساساني با خط پهلوي و عربي بود و نه عمر آن به 3هزار سال مي‌رسيد.
در خبري كه بر خروجي خبرگزاري ايرنا قرار گرفت آمده بود كه «تابستان سال 85، فرماندار وقت سميرم، خبرنگار ايرنا را با معاون سياسي خود و يك مأمور نيروي انتظامي به قلعه سنگي اعزام كرد تا از وضعيت آن محل گزارشي تهيه كنند. آن زمان كه شهرستان سميرم اداره يا نمايندگي ميراث فرهنگي نداشت، عكس و فيلمي از وضعيت قلعه سنگي تهيه شد كه مهم‌ترين بخش آن گزارش تخريب اطراف كتيبه منتسب به زمان ساسانيان بود.
پيگيري‌هاي همشهري از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و باستان‌شناسي كه سال 77كتيبه به سرقت رفته را از نزديك مشاهده كرده و حتي مستندات تصويري بازديد خود را به اداره ميراث فرهنگي استان اصفهان ارائه كرده است، مشخص كرد كه كتيبه به سرقت رفته از صعب‌العبورترين نقطه كوه قلعه بهمن سميرم، يك كتيبه به خط كوفي است كه قدمت آن به قرن 2تا 4هجري قمري و 1100سال پيش بازمي‌گردد. دكتر محسن جاوري دكتراي باستان‌شناسي از دانشگاه تهران با گرايش دوران اسلامي كه سال 77موفق به شناسايي اين كتيبه باستاني شده بود با نگاه به تصاوير منتشر شده در خبرگزاري ايرنا به همشهري گفته، اين همان كتيبه‌اي است كه به‌طور كامل به خط كوفي نوشته شده بود و يك كتيبه دوران اسلامي است كه خواندن آن براي باستان‌شناس‌ها به‌دليل فرسايش دشوار بود.
به گفته دكتر جاوري عضو سابق هيأت علمي پژوهشكده باستان‌شناسي، سال 77 كه او به همراه كتيبه خوان‌هاي حرفه‌اي براي شناسايي و ثبت كتيبه‌هاي منطقه قلعه بهمن سميرم به آن منطقه رفته بود، خواندن خطوط كوفي مندرج بر كتيبه سخت بود. ايرنا پيش‌تر اعلام كرده بود كه نوشته‌هاي كتيبه قلعه سنگي سميرم با خطوط پهلوي ساساني و عربي اوايل اسلام بود. دكتر محسن جاوري اما با رد اين ادعا و تأييد اين مطلب كه سال 85سارقان اين كتيبه تاريخي اقدام به تراشيدن اطراف كتيبه براي سرقت آن كرده بودند كه به‌دليل خبري شدن اين اتفاق از سرقت آن پشيمان شدند، گفت: سرقت كتيبه قلعه بهمن به‌دليل صعب‌العبور بودن منطقه و قرار گرفتن آن بر يك پرتگاه عميق نيازمند داشتن ابزارهاي بسيار حرفه‌اي و كار زياد است كه نشان مي‌دهد سارقان كتيبه با استفاده از ابزارهاي حرفه‌اي كوهنوردي اقدام به تراشيدن و سرقت كتيبه كرده‌اند.
پيگيري‌هاي همشهري همچنين مشخص كرد كه مجموعه قلعه بهمن يا دژ بهمن يا همان داش‌قلعه سي يا آنچه به تعبير ايرنا قلعه سنگي خوانده شده است در فهرست آثار ثبت شده در سازمان ميراث فرهنگي قرار ندارد. درحالي‌كه براساس عمليات شناسايي و ثبت كتيبه‌هاي مجموعه كوه قلعه بهمن سميرم اين مجموعه داراي 8كتيبه باستاني است كه در بين آنها كتيبه‌هاي داراي خط پهلوي نيز وجود دارند.
شاهين سپنتا از دوستداران ميراث فرهنگي در استان اصفهان نيز به همشهري گفت: سؤال اين است كه متن كتيبه چه بوده؟ هيچ سندي مبني بر وجود اين كتيبه در كتيبه‌هاي دوره ساساني وجود ندارد. حتي در كتاب ماندنگر باستان‌شناس غربي نيز كه كتيبه‌هاي اين منطقه را بررسي كرده است نيز چيزي در مورد كتيبه به سرقت رفته نگفته است. در مطالب آقاي مصطفوي كه در دهه 40روي كتيبه‌هاي مجموعه قلعه بهمن مطالعه كرده نيز هيچ مطلبي در مورد كتيبه سرقت شده نيامده است.
اين فعال ميراث فرهنگي با اشاره به‌وجود نقشه سرقت كتيبه موجود در پرتگاه مجموعه قلعه بهمن يا همان قلعه سنگي سميرم از 10سال پيش تا‌كنون كه سارقان به‌دليل رسانه‌اي شدن موضوع از سرقت كتيبه‌خودداري كرده بودند، گفت: اين افراد طي 10سال گذشته نقشه سرقت كتيبه را در سر داشتند اما سؤال اين است كه چرا مسئولين ميراث فرهنگي اصفهان وقتي ديدند عده‌اي براي سرقت يك اثر تاريخي نقشه كشيده‌اند اقدامي براي حفاظت از اثر انجام ندادند.
- اظهارات باستان‌شناس دوره اسلامي در مورد كتيبه سرقت شده سميرم
دكتر محسن جاوري: كتيبه كوفي سميرم در سال 77شناسايي شد. كتيبه در نقطه‌اي غيرقابل دسترس قرار داشت امكان خواندن را براي باستان‌شناس‌ها سخت مي‌كرد. كتيبه داراي 7يا 8سطر خط كوفي بود. در منطقه قلعه بهمن حدود 10كتيبه ديگر نيز وجود دارد. كتيبه سرقت شده به‌شدت دچار فرسودگي شده بود و خواندنش بسيار سخت. عكس‌هاي كتيبه را به دوستان كتيبه‌خوان هم نشان دادم اما خطوط آن بسيار ناخوانا بود. حدود 80سانتي‌متر طول و حدود 60تا 70سانتي‌متر عرض داشت. اين كتيبه بر بدنه كوه بر پرتگاه نصب شده بود و 5متر از زمين ارتفاع داشت. مطمئنا كساني كه براي سرقت كتيبه رفته‌اند ابزار كار داشتند و جدا كردن كتيبه از سنگ كاري نيست كه به سادگي انجام شود.
نظر شما